Beiusrwydd

Pennir y lefel o feiusrwydd drwy bwyso a mesur holl ffactorau’r digwyddiad. Lle mae nodweddion yn bresennol sy’n disgyn o dan wahanol lefelau o feiusrwydd, dylech gydbwyso’r nodweddion hyn i gyrraedd asesiad teg o feiusrwydd y troseddwr

A – Beiusrwydd uchel

• Ynghlwm yn weithredol â phostio digwyddiad wedi’i recordio ar gyfryngau cymdeithasol

• Lle mae cyflawni trosedd yn rhan o weithgaredd grŵp

• Natur soffistigedig y drosedd/cynllunio arwyddocaol

• Defnydd arwyddocaol o rym neu fygythiad o ddefnyddio grym

• Defnydd arwyddocaol o ymddygiad bygythiol

B – Beiusrwydd canolig

• Rhywfaint o rôl yn y cynllunio

• Byrbwyll ei natur

• Postio sylwadau i achosi tramgwydd

• Achosion eraill sy’n disgyn rhwng categori A a C

C – Llai o feiusrwydd

• Ychydig neu ddim cynllunio; trosedd wedi’i chyflawni ar ergyd

• Byrbwylltra o ran achosi rhywfaint o ddifrod i enw da

• Rhannu sylwadau/fideo o ddigwyddiad ar gyfryngau cymdeithasol

• Cyfrifoldeb y disgybl wedi’i leihau’n sylweddol gan les meddyliol neu anabledd dysgu

• Ynghlwm drwy orfodaeth, brawychiad neu ecsbloetio 

Niwed

Niwed 1

• Difrod canlyniadol difrifol i enw da a lles meddyliol

• Trosedd wedi’i hysgogi gan hil neu grefydd

• Difrod canlyniadol difrifol i enw da’r ysgol

• Trosedd wedi’i hysgogi gan, neu’n arddangos, gelyniaeth tuag at y dioddefwr ar sail ei ogwydd rhywiol (neu ogwydd rhywiol a ragdybir) neu hunaniaeth trosryweddol (neu hunaniaeth trosryweddol a ragdybir)

• Trosedd wedi’i hysgogi gan, neu sy’n arddangos, gelyniaeth tuag at y dioddefwr ar sail ei anabledd (neu anabledd a ragdybir)

• biedig)

Niwed 2

• Rhywfaint o ddifrod canlyniadol i enw da a lles meddyliol

• Rhywfaint o drallod wedi’i achosi

• Achosion eraill sy’n disgyn rhwng categori A a C

Niwed 3

• Difrod canlyniadol i enw da a lles meddyliol

• Difrod canlyniadol difrifol i enw da’r ysgol

• Difrod canlyniadol bach i enw da’r ysgol

• Ychydig o drallod wedi’i achosi

​

 

Cam 2- Man cychwyn ac ystod categori

​

 

 

​

 

 

 

 

 

 

 

 

 

​

 

 

 

Ar ôl pennu'r categori, dylech ddefnyddio'r mannau cychwyn cyfatebol i gyrraedd gwaharddiad o fewn yr ystod categorïau isod. Mae'r man cychwyn yn berthnasol i bob troseddwr waeth beth fo'u hamgylchiadau personol neu waharddiadau blaenorol. Yr ysgol sydd i benderfynu faint o ddiwrnodau gwahardd a wasanaethir yn allanol ac yn fewnol o fewn pob categori.

​

Cam 3 – Cymryd i ystyriaeth ffactorau gwaethygu a lliniaru

Dylai’r ysgol ystyried unrhyw addasiad ar gyfer unrhyw ffactorau gwaethygol neu liniarol. Isod mae rhestr nad yw’n gynhwysfawr o elfennau ffeithiol ychwanegol, yn ddibynnol ar gyd-destun y drosedd a ffactorau’n ymwneud â’r troseddwr.

 

Adnabyddwch a ddylai unrhyw gyfuniad o’r rhain, neu unrhyw ffactorau perthnasol, arwain at addasiad am i fyny neu am i lawr o bwynt cychwyn gweithredu cosbol. 

Ffactorau sy'n cynyddu difrifoldeb (Ffactorau Gwaethygiad)

 

Mae'r ysgol could ystyried unrhyw addasiad ar gyfer unrhyw ffactorau gwaethygu neu liniaru. Isod mae rhestr anghyflawn o elfennau ffeithiol ychwanegol sy'n darparu cyd-destun y drosedd a ffactorau'n ymwneud â'r troseddwr.

 

Nodwch a ddylai unrhyw gyfuniad o'r rhain, neu ffactorau perthnasol eraill, arwain at addasiad ar i fyny neu i lawr o fan cychwyn y camau cosbol.

 

• Diystyrwch tebyg arall o reolau ysgol yn yr wythnosau diwethaf yn cael ei ystyried

• Digwyddiadau tebyg blaenorol, gan ystyried

a)     natur unrhyw drosedd flaenorol y mae’r digwyddiad hwn ynghlwm â hi, a’i pherthnasedd

b)    yr amser sydd wedi mynd heibio ers y digwyddiad diwethaf

• Yr drosedd yn cyrraedd ymchwiliad heddlu ond y dioddefwr yn anfodlon parhau ag ymchwiliad/erlyniad

Ffactorau sy'n lleihau difrifoldeb neu'n adlewyrchu lliniaru personol

• Dim digwyddiadau blaenorol tebyg neu ddim digwyddiadau perthnasol/diweddar

• Edifeirwch

• Cymeriad da ac/neu ymddygiad enghreifftiol

• Anghenion Dysgu Ychwanegol

• Amgylchiadau teulu

Dylid ystyried materion diogelu ar wahân ac nid ydynt o reidrwydd yn ffactorau lliniarol.

​

Cam 4 – Addasu man cychwyn ac ystod categori

Wedi cymryd i ystyriaeth yr holl waethygu a ffactorau lliniarol addasu man cychwyn fel y tybir ffit orau.